Wniosek do Wojewody, czyli naprawiamy Statut Gminy

Wniosek o skorzystanie przez Wojewodę łódzkiego z uprawnienia nadzorczego na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.)

 Niniejszym zwracam się, na podstawie art. 241 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) z wnioskiem o skorzystanie przez Wojewodę Łódzkiego z uprawnień nadzorczych w postaci uchylenia  wskazanego  punktu z załącznika nr 5 Statutu Gminy Przedbórz, przyjętego Uchwałą Rady Miejskiej w Przedborzu Nr XXVIII/191/12 z dnia 19 października w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Przedbórz .

W załączniku   Nr 5 do przedmiotowego Statutu, pt. "Regulamin dostępu  i  korzystania  z dokumentów  z  prac organów gminy " bezprawnie przyjęto w § 4 .1.4 co następuje:

"Protokoły z posiedzeń podlegają udostępnieniu dopiero po ich formalnym przyjęciu zgodnie

z obowiązującymi przepisami prawa." - chodzi tu o protokóły z sesji Rady Miejskiej w Przedborzu, ze względu na nieprecyzyjne określenie, może dotyczyć również protokółów z posiedzeń Komisji Rady Miejskiej w Przedborzu.

 Statut gminy nie może ingerować w wyżej zakreślone unormowania. Niedopuszczalne jest zatem jakiekolwiek ograniczanie wynikających z nich obywatelskich uprawnień związanych z dostępem do dokumentów urzędowych organów gminy. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z dnia 16 września 2002 r. (K 38/01, OTK-A 2002/5/59)), w statucie jednostki samorządowej mogą być określone wyłącznie aspekty organizacyjno-techniczne związane z dostępem do dokumentów i korzystaniem z nich. Przykładowo, statut może wprowadzać uregulowania precyzujące „czas urzędowania, w którym dany dokument będzie udostępniany, wskazujące jednostki organizacyjne odpowiedzialne za udostępnianie określonych dokumentów, precyzujące zasady, w oparciu o które odbywać się będzie ich kopiowanie itp.”

 Fakt przyjęcia protokołu sesji nie ma jednak znaczenia dla zakwalifikowania tego dokumentu jako informacji publicznej, ponieważ niezależnie od tego, czy został przyjęty, czy nie, stanowi informację publiczną. Nie ulega bowiem wątpliwości, że zawiera on, jak wymaga tego art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, informacje o sprawach publicznych, w tym stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i funkcjonariuszy publicznych, które podlegają udostępnieniu zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4b tej ustawy.

Bezspornie protokół sesji rady gminy już w momencie jego sporządzenia - bez względu na to, czy został przyjęty przez radę, czy jeszcze nie - stanowi materiał dokumentujący to posiedzenie, i jako taki podlega udostępnieniu.

Nie ma znaczenia fakt, że dokument protokołu ma być poddany dalszej procedurze w postaci przyjęcia przez radę. Za nieuzasadnione uznać należy przy tym kwestionowanie dopuszczalności udostępniania nieprzyjętego protokołu przy jednoczesnym wskazaniu, że jest to jedynie „projekt protokołu", który dla uzyskania cech dokumentu (tzw. właściwego protokołu sesji) musi uzyskać akceptację rady w trybie wynikającym ze statutu gminy. Trzeba mieć na uwadze powszechne rozumienie terminu „dokument", przywołaną wyżej regulację konstytucyjną, warunki wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 3, art. 1 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4b ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz to, że statuty rad gmin ów dokument powszechnie określają mianem „protokołu", a nie „projektu protokołu", stanowiąc o przyjmowaniu „protokołu", a nie o przyjmowaniu „projektu".

Dlatego pod pojęciem protokołu należy rozumieć także sporządzony dokument oczekujący na przyjęcie przez radę. Jednocześnie wymóg przyjęcia i możliwość wprowadzenia ewentualnych poprawek czy zmian w protokole nie zmienia faktu, że mamy do czynienia z dokumentem, który zawiera informacje o działalności organu władzy publicznej i podlega udostępnieniu. Analogiczne stanowisko wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 7 listopada 2008 r., sygn. akt III SA/Wr 418/08.

Jeżeli zatem nieprzyjęty protokół sesji stanowi informację publiczną, oczywiste jest, że może być udostępniony na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej, czyli w trybie wnioskowym (art. 10 ust. 1), bądź w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 8 ust. 2 i 3).

Stosowanie § 4.1.4 z załącznika nr 5 Statutu może prowadzić do naruszenia art. 13 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Przyjęcie protokołu następuje na posiedzeniu odbywanym już po posiedzeniu, którego sprawozdanie dotyczy. Opierając się na notorii powszechnej należy przyjąć, że odstępy między posiedzeniami są zwykle dłuższe niż 14 dni.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że Statut nie przewiduje trybu postępowania w sytuacji, gdy protokół nie zostanie w ogóle przyjęty. W takim przypadku należy przyjąć, że według gminy, dostęp do tego dokumentu zostaje trwale wyłączony.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że Rada Miejska w Przedborzu. ustalając w statucie, a więc w akcie niższego rzędu, zasady udostępnienia dokumentów organów gminy nie była, żadnym przepisem rangi ustawowej, upoważniona do wyłączenia zasady jawności działania gminy i ograniczania dostępu do dokumentu jakim jest protokół sesji rady przed jego przyjęciem. Wprowadzając w uchwale zmieniającej zapis uzależniający udostępnienie protokołu sesji rady i protokółów z obrad komisji od ich "formalnego przyjęcia", rada naruszyła w istotny sposób przepisy art. 61 Konstytucji, art. 11 b ust. 2 i 3 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 19 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tym samym pozbawiono obywateli dostępu do informacji publicznej, jaką jest protokół sesji rady, na pewnym etapie działania organów (przed przyjęciem). W rezultacie ograniczono tym samym możliwości uczestniczenia obywateli w podejmowaniu decyzji w sprawach publicznych i sprawowaniu kontroli nad tym procesem.

 Rada przekroczyła również zakres umocowania ustawowego. Zasady, o których mowa w art. 11 b ust. 3 usg., winne być bowiem ograniczone w szczególności do wskazania w statucie miejsca i czasu, w których można uzyskać żądane dokumenty. -( porównaj: Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 7 listopada 2008 r., sygn. akt III SA/Wr 418/08.) Podobnie III SA/Wr 430/08 - Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 listopada 2008 roku, oraz Wyrok nr sygn. akt III SA/Wr 18/11 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 23 marca 2011r., jak również III SA/Gd 536/11 - Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 23 lutego 2012 roku.

W związku z powyższym wnoszę jak na wstępie.